آندومتریوز رحمی یکی از بیماری های زنان است که با رشد بافتی مشابه پوشش داخلی رحم ، در بخش های خارج از رحم ایجاد می شود و به این ترتیب می تواند سبب بروز درد و ناراحتی در ناحیه لگن ، بی نطمی های دوران قاعدگی یا حتی احساس ضعف و خستگی شود. با توجه به اینکه این بیماری نسبتا شایع است ، بهتر است در خصوص علت ایجاد آن ، علائم اصلی و راه های کنترل و درمان آن بیشتر بدانید.
آندومتریوز چیست ؟
متخصص زنان همدان ، دکتر کاملیا مدنی ، آندومتریوز را یک بیماری مزمن و شایع در زنان معرفی می کنند که در آن بافتی مشابه با پوشش داخلی رحم (آندومتر) در خارج از رحم ، مانند تخمدان ها ، لوله های فالوپ یا حتی حفره شکمی رشد میکند. این رشد غیرطبیعی میتواند باعث درد شدید به ویژه در دوران قاعدگی ، مشکلات باروری و التهاب مزمن شود. میزان شیوع این بیماری حدود 10 درصد از زنان در سنین باروری است ، اما در برخی موارد بدون علائم مشخص باقی میماند و دیر تشخیص داده میشود. آندومتریوز به خودی خود یک بیماری خطرناک نیست ، اما میتواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و در صورت عدم درمان ، منجر به مشکلات جدی مانند ناباروری یا چسبندگی های داخلی شود.
علائم آندومتریوز رحم
علائم آندومتریوز ممکن است در برخی افراد زود ظاهر شود ، اما در بسیاری از موارد این بیماری سال ها بدون تشخیص باقی میماند. شدت علائم نیز در هر فرد متفاوت است ؛ برخی زنان ممکن است درد شدیدی را تجربه کنند ، در حالی که برخی دیگر علائم خفیفی داشته یا حتی هیچ نشانه ای نداشته باشند. به دلیل شباهت علائم آندومتریوز به مشکلات دیگر مانند سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا مشکلات گوارشی ، تشخیص آن اغلب به تأخیر میافتد.
علائم آندومتریوز:
- درد شدید و مزمن در ناحیه لگن
- قاعدگی های بسیار دردناک (دیسمنوره)
- خونریزی شدید یا نامنظم در دوران قاعدگی
- درد هنگام رابطه جنسی (دیسپارونیا)
- مشکلات باروری و نازایی
- درد هنگام دفع ادرار یا مدفوع ، به ویژه در دوران قاعدگی
- احساس خستگی مزمن و ضعف بدنی
- مشکلات گوارشی مانند نفخ ، یبوست یا اسهال ، به خصوص در دوران قاعدگی
علل ایجاد آندومتریوز رحم
علت دقیق آندومتریوز هنوز به طور کامل مشخص نیست ، اما متخصصین زنان معتقدند که بازگشت خون قاعدگی به داخل حفره لگن (موسوم به قاعدگی رتروگراد) یکی از اصلی ترین دلایل ایجاد این بیماری است. در این حالت ، سلول های آندومتر که باید از طریق قاعدگی از بدن خارج شوند ، به جای آن به سمت حفره لگن برمیگردند ، در آنجا کاشته شده و رشد میکنند. علاوه بر این ، فاکتور های ژنتیکی نیز نقش مهمی در بروز آندومتریوز دارند ، به طوری که اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده (مانند مادر یا خواهر) به این بیماری مبتلا باشد ، احتمال ابتلای فرد افزایش مییابد. عوامل دیگری مانند اختلالات سیستم ایمنی ، تغییرات هورمونی و برخی عوامل محیطی نیز میتوانند در ایجاد و پیشرفت این بیماری نقش داشته باشند.
آیا با برداشتن رحم آندومتریوز درمان می شود ؟
یکی از سوالاتی که بسیاری از زنان در ارتباط با آندومتریوز دارند این است که آیا با برداشتن کامل رحم (هیسترکتومی) میتوان این بیماری را درمان کرد یا خیر. پاسخ این است که هیسترکتومی ممکن است به کاهش علائم کمک کند ، اما همیشه درمان قطعی آندومتریوز محسوب نمیشود. دلیل آن این است که آندومتریوز میتواند خارج از رحم ، روی تخمدان ها ، لوله های فالوپ یا سایر بافت های لگنی رشد کند و حتی پس از برداشتن رحم ، اگر این بافت های غیرطبیعی باقی بمانند ، علائم بیماری ممکن است ادامه یابد. به همین دلیل ، در برخی موارد علاوه بر هیسترکتومی ، برداشتن تخمدان ها نیز پیشنهاد میشود ، اما این روش هم همیشه مؤثر نیست و ممکن است نیاز به درمان های تکمیلی باشد. تصمیم برای انجام این جراحی باید با مشورت متخصص زنان و در نظر گرفتن شرایط فردی بیمار گرفته شود.
آیا آندومتریوز باعث مرگ می شود ؟
آندومتریوز به خودی خود یک بیماری کشنده نیست ، اما در صورت شدت گرفتن و عدم درمان به موقع ، میتواند عوارض جدی برای سلامت فرد ایجاد کند. این بیماری ممکن است باعث دردهای شدید و مزمن، چسبندگیهای داخلی، مشکلات گوارشی، و حتی ناباروری شود. در موارد نادر ، رشد غیرطبیعی بافت آندومتر میتواند منجر به ایجاد کیست های بزرگ (اندومتریوما) یا التهاب های شدید شود که در صورت عدم کنترل ، ممکن است نیاز به جراحی های پیچیده داشته باشد. هرچند آندومتریوز مستقیماً باعث مرگ نمیشود ، اما در موارد بسیار پیشرفته و نادر ، اگر به تخمدان ها و دیگر اندام های داخلی آسیب جدی وارد کند یا با سرطان های نادر مرتبط شود ، میتواند تهدیدی برای زندگی باشد. بنابراین ، تشخیص زودهنگام و مدیریت صحیح این بیماری برای حفظ کیفیت زندگی بسیار مهم است.
جهت دریافت مشاوره از دکتر کاملیا مدنی ، فرم زیر را پر کیند.